تا به حال شده خیلی ناگهانی فراموش کنید که وسایل خود را کجا گذاشته اید؟ تمرکز خود را از دست بدهید ؟ در به یاد آوردن نام دیگران به مشکل بخورید ؟در این مقاله از مجله به بررسی عارضه مه مغزی ،علت بروز ،علائم و درمان آن می پردازیم.
بعضی افراد به طور مداوم با احساس خستگی، عدم تمرکز و تغییر در روحیه مواجه می‌شوند و احساس می‌کنند که دچار مشکلات غیرقابل توضیحی شده‌اند که ممکن است علامتی از “عارضه مه مغزی” باشد. مه‌آلودگی مغز عبارت است از یک شرایط ناخواسته که ناشی از شیوه زندگی صنعتی امروزی ماست. متأسفانه، به علت مصرف غذاهای آماده و فرآوری شده و گوشت‌های کارخانه‌ای، همچنین سبک های نامناسب زندگی و فعالیت‌هایی که در حال حاضر درگیر آنها هستیم، سلامتی مغز تحت تهدید قرار گرفته است. مه مغزی ممکن است موجب احساس خستگی ذهنی یا اختلال در تمرکز شود. این احساس برای افراد مختلف ممکن است به شکل‌های متفاوتی ظاهر شود، اما همواره با کاهش قابل ملاحظه در عملکرد شناختی همراه خواهد بود. ممکن است احساس کنید قادر به انجام کارهای ذهنی قبلی نیستید و در تصمیم‌گیری دچار مشکل شده‌اید. علاوه بر این، علائم دیگر مه مغزی شامل فراموشی، گیجی، کاهش توجه و تمرکز، و ناتوانی در انجام چند وظیفه همزمان می‌باشد.
علائم این وضعیت عبارتند از:
علائم مه مغزی
- کاهش تمرکز و توجه: افراد ممکن است دچار مشکلات حافظه و تمرکز شوند و قادر به تمرکز بر موضوعات و وظایف روزمره نباشند.
- کاهش عملکرد شناختی: عملکرد شناختی شامل تفکر، محاسبات ریاضی، تصمیم‌گیری و حل مسئله است و ممکن است در موارد مه مغزی کاهش یابد.
- سردرد: شدت سردرد ممکن است در افراد مه مغزی افزایش یابد و به صورت مزمن و پیوسته باشد.
- افزایش خستگی: افراد ممکن است احساس خستگی و کاهش انرژی کنند و به راحتی و کوچک ترین فعالیت ها خسته شوند.
- خواب نامنظم: در بعضی موارد، ممکن است الگوی خواب افراد دچار تغییر شود و خواب نامنظم و غیرکافی داشته باشند.
- تغییرات در خلق و خو: افراد ممکن است دچار تغییرات در خلق و خو و احساسات بشوند از جمله افسردگی، اضطراب و عدم اشتها.
- کاهش عملکرد عمومی: عملکرد عمومی افراد ممکن است کاهش یابد و عملیات روزمره آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
- اختلال در روابط اجتماعی: مه مغزی ممکن است باعث تغییر در رفتار و روابط اجتماعی فرد شود و مشکلات زیادی در ارتباط با دیگران صورت گیرد.
- عدم روحیه و احساس بی‌اشتیاقی: فرد ممکن است احساس عدم روحیه و بی اشتیاقی داشته وعلاقه خود به فعالیت هایی که قبلا انجام میداده را از دست بدهد.
- کاهش عملکرد روزانه: ممکن است افراد به عملکرد روزانه خود نتوانند به صورت حساب شده و منظم ادامه دهند و نیازمند کمک و حمایت بیشتر شوند.
- اختلالات حرکتی: شامل ضعف یک ناحیه از بدن، لرزش‌ها، کاهش قدرت عضلانی و مشکلات در حرکت و راه رفتن است.
- اختلالات گفتاری: مثل گیجی در صحبت کردن، دشواری در تلفظ کلمات، یا عدم قابلیت بیان خود را می‌تواند شامل شود.
- عدم تعادل و اختلالات هماهنگی: ممکن است احساس ناپایداری، سرگیجه، کنترل نکردن حرکات بدن، یا دشواری در انجام حرکات دقیق مانند راه رفتن یا حدس زدن فاصله را ایجاد کند.
علت ایجاد مه مغزی
کرونا
تحقیقات حاکی از آن هستند که بین ۵۰ تا ۸۰ درصد افرادی که از کووید-۱۹ بهبود یافته‌اند، حداقل تا سه ماه پس از بهبود با عوارض طولانی‌مدتی روبه‌رو می‌شوند. یکی از عوارض رایج و طولانی‌مدت این بیماری مه مغزی است که ناشی از التهاب رگ‌های خونی که مغز را تغذیه می‌کنند است .
خواب
خواب یکی از اساسی ترین عوامل در بروز مه مغزی است. نداشتن خواب کافی می‌تواند به‌طور قابل توجهی تأثیر منفی بر روحیه و عملکرد مغزی داشته باشد. اگر به اندازه کافی نخوابید، ممکن است همواره احساس خستگی و بی حسی داشته باشید. همه ما هر شب به میانگین هفت تا نه ساعت خواب باکیفیت نیاز داریم تا بتوانیم عملکرد مغز را بهبود بخشیم و ذهنی شفاف و بیدار داشته باشیم.
داروها
در برخی مواقع، استفاده از برخی از داروها می‌تواند در بروز و تشدید مه مغزی موثر باشد. این داروها شامل داروهای ضدافسردگی، محرک‌ها، خواب‌آورها، داروهای ضد روان‌پریشی و حتی داروهای کنترل فشار خون می‌شوند. بسیاری از این داروها ممکن است در هر شرایطی بروز و تشدید التهاب مغز را تسهیل کرده و عملکرد هورمون‌ها را تخریب کنند. در صورتی که شما به صورت منظم از داروهای تجویز شده استفاده می‌کنید و در عین حال با تغییرات در خلق وخوی و سطح انرژی روبرو شده‌اید، مشاوره با پزشک معالج خود بسیار مفید است تا بتوانید علائم مغزی مه‌آلود را به حداقل برسانید.
بیشتر بخوانید:ایمپلنت مغزی با هوش مصنوعی قابلیت تکلم را با سرعتی بالاتر از همیشه به بیماران فلج برگرداند
هورمون ها
یکی از عوامل مهم در عملکرد صحیح بدن و مغز، تعادل در سطح و عملکرد هورمون‌ها است. هورمون‌ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم با یکدیگر تعامل دارند و سطح خود را تنظیم می‌کنند. اما اگر سطح یکی از هورمون‌ها به طور غیرطبیعی کاهش یا افزایش یابد، این می‌تواند به اختلال در عملکرد سیستم بدن منجر شود.
بیماری ها
یکی دیگر از عواملی که می‌تواند علائم بیماری مغزی مه‌آلود را تشدید کند و باعث از دست دادن شخصیت طبیعی و انرژی فرد شود، التهاب است. التهاب ریشه و علت بسیاری از بیماری‌ها در نظر گرفته می‌شود که ناشی از فعالیت غیرطبیعی و بیش از حد سیستم ایمنی بدن است و با اختلالات روحی و ذهنی مختلفی مانند افسردگی، آلزایمر، زوال عقل یا دمانس و بی‌خوابی همراه است. این در واقع نشانگر این است که عوامل التهابی می‌توانند به صورت غیرمستقیم عملکرد مغز را تحت تأثیر قرار دهند و به بروز علائم مغزی منجر شوند. بنابراین، کنترل و کاهش التهاب‌ها در بدن می‌تواند بهبود عملکرد مغز را به همراه داشته باشد.
درمان عارضه مه مغزی
درمان عارضه مه مغزی
۱٫کنترل مصرف قند: هرچند که کنترل قند مصرفی بسیار مهم است، اما به همراه آن نباید فراموش کنید که مصرف کربوهیدرات‌های سالم نیز برای بدن لازم است.
۲٫تأمین مواد غذایی کافی: در طول روز، به اندازه کافی مواد غذایی مصرف کنید. مغز برای عملکرد بهتر نیاز به انرژی دارد که از طریق مواد غذایی تأمین می‌شود. در صورتی که مواد غذایی لازم را دریافت نکنید، عملکرد تفکر و تمرکز شما ممکن است به خطر بیافتد.
۳٫حضور پروتئین و چربی‌های سالم در برنامه غذایی: حتماً مقدار مناسبی پروتئین و چربی‌های سالم را در برنامه غذایی خود داشته باشید. این مواد غذایی می‌توانند به بهبود عملکرد مغز شما کمک کنند.
۴٫مدیریت استرس: اگر به دلیل فشار کاری، سبک زندگی یا شرایط شخصی با استرس مواجه هستید سعی کنید آن را مدیریت کنید. برنامه ریزی منظم برای کاهش استرس و انجام فعالیت‌های آرامش‌بخش مثل تمرینات اعصاب و روش‌های ریلکسیشن می‌تواند مفید باشد. همچنین، از هر آنچه می‌تواند باعث کاهش استرس شما شود استفاده کنید.
۵٫خواب کافی و باکیفیت: حضور خواب کافی و خواب خوب برای سلامتی مغز بسیار مهم است. اگر با مشکلات خواب روبرو هستید، به دنبال راه‌حل‌های مناسب برای بهبود خواب خود باشید. برنامه ریزی منظم برای خواب و رعایت میزان مناسب ساعات خواب در طول شب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
۶٫ورزش کردن در طول روز:ورزش به خصوص تمرینات هوازی، می‌تواند یکی از راهکارهای موثر درمانی باشد. انجام ورزش به طور منظم و کافی می‌تواند بهبود قابل توجهی در فعالیت ذهنی و توانایی یادگیری شما ایجاد کند. همچنین تمرینات هوازی می‌توانند به رشد و توسعه سلول‌های جدید مغزی کمک کنند.
۷٫توجه به هورمون ها :همچنین، در صورت وجود عدم تعادل در سطح هورمون‌ها، باید به درمان هورمونی بپردازید تا تعادل در سطح و عملکرد هورمون‌ها برقرار شود.
۸٫شناسایی حساسیت ها:در صورت وجود آلرژی یا حساسیت غذایی، مهم است که آن را شناسایی کنید و درمان مناسب را اعمال کنید.
۹٫ویتامین‌های گروه B : کمبود این ویتامین‌ها ممکن است باعث کاهش انرژی و خستگی شما شود. مصرف مکمل‌های ویتامینB می‌تواند به تبدیل مواد مغذی به شکل قابل استفاده برای بدن کمک کند و به اطمینان حاصل کنید که سطح ویتامین‌های گروه B شما در حالت مطلوبی قرار دارد.
۱۰٫محرک‌ها :محرک‌ها می‌توانند یک راهکار مفید در درمان مغز مه‌آلود باشند. برخی داروهای محرک شامل ادرال، ریتالین و ویوانز با افزایش میزان دوپامین در مغز و تحریک سیستم عصبی مرکزی مؤثر در کنترل مغز مه‌آلود هستند. در صورتی که با بیش فعالی (ADHD)،کاهش فرایندهای ذهنی یا خستگی مواجه هستید پزشک ممکن است داروهای محرک را به شما تجویز کند. این داروها می‌توانند در درمان مغز مه‌آلود بسیار مفید باشند، اما باید تنها در صورتی استفاده شوند که بیماری شدید بوده و متوجه شده اید که درمان‌های جایگزین تاثیری ندارند..
۱۱٫ویتامین D :این ویتامین یک ماده مغذی مهم است که برای سلامت مغز و سیستم ایمنی ضروری است. داشتن سطوح کافی ویتامین D برای سلامت شناختی و بهبود علائم مغز مه‌آلود می‌تواند تأثیر مثبتی داشته باشد. کمبود ویتامین D ممکن است باعث کاهش تمرکز و مشکلات حافظه شود به خصوص در افرادی که به افسردگی یا علائم افسردگی مبتلا هستند. مطالعات نشان می‌دهند که مصرف مکمل ویتامین D می‌تواند سلامت روانی عمومی را نیز بهبود بخشد که شامل حالت روحی، افکار منفی و علائم اضطراب و افسردگی در برخی افراد می شود.
۱۲٫منیزیم: منیزیم یک ماده معدنی ضروری است که در غذاهای مختلف مانند لوبیا، دانه ها و اسفناج یافت می شود. این ماده برای عملکردهای مهم بدن مانند واکنش های آنزیمی، تولید انرژی، عملکرد عصبی و تنظیم فشار خون بسیار ضروری است.بسیاری از افراد در رژیم غذایی خود کمبود منیزیم دارند که می تواند تأثیر منفی بر سلامت مغز داشته باشد و باعث علائم مه مغزی مانند مشکل در تمرکز می شود. استرس می تواند منجر به اختلال حافظه، عدم تمرکز و علائم اضطراب شود برای همین حفظ سطوح منیزیم بهینه می تواند باعث کاهش حساسیت به استرس و بهبود اختلالات شناختی مرتبط با استرس و علائم مه مغزی شود. برخی از مطالعات نشان داده است که سطوح پایین منیزیم می تواند به کاهش عملکرد شناختی و زمان واکنش همچنین افزایش خطر اختلال شناختی مرتبط باشد. به عنوان مثال، یک مطالعه روی ۲۴۶۶ نفر بالای ۶۰ سال نشان داد که افرادی که سطح منیزیم بالاتری داشتند، در تست های عملکردهای شناختی مانند توجه و حافظه بهتر عمل کردند و خطر ابتلا به اختلالات شناختی کمتری داشتند. برخی تحقیقات نیز نشان داده است که مکمل های منیزیم ممکن است به درمان علائم اضطراب و افسردگی کمک کنند. این ممکن است علائم مه مغزی مرتبط با این شرایط رایج سلامت روان را بهبود بخشد.
بیماری های مغزی علت های مختلفی دارند و برای هر کدام باید از راه های درمانی مناسب استفاده کرد .ولی در کل بیماری های مغزی را می توان با حفظ رژیم غذایی سالم ، خواب کافی و با کیفیت ،ورزش منظم و مصرف ویتامین های مفید کاهش داد. درصورتی که علائم و مشکلات شما به مرور بیشتر شد حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید .
