کریسمس، جشن مهم و بزرگی است که در سراسر جهان توسط میلیون ها نفر از مردم مسیحی و غیر مسیحی جشن گرفته می شود. اما در ایران، جامعه اکثراً اسلامی است و عید کریسمس از نظر مذهبی و فرهنگی در این کشور به صورت رسمی جشن نمیگیرند. با این حال، به دلیل تعداد قابل توجهی از مسیحیان داخل کشور و تأثیرات فرهنگی و تجاری جهانی، برخی مردم در ایران نیز به بهانه کریسمس مراسم ها و جشن های کوچکی را برگزار میکنند.در طول سال، جشن کریسمس به صورت سنتی در کلیسا ها و مراکز مذهبی در شهر های ایران برگزار می شود. این جشن ها عمدتاً شامل صلوات ترانه های مذهبی، خواندن بخش هایی از کتاب مقدس و برگزاری مراسم ساعت می باشند. این مراسمات بیشتر به منظور تمرکز بر قصه و زندگی عیسی مسیح و اهمیت و ارزش های مسیحی انجام می شوند.همچنین، بسیاری از مردم در ایران، به ویژه جوانان و شهروندان فعال در فضای مجازی، با استفاده از رسانه های اجتماعی و پلتفرم های آنلاین، از جشن ها و مراسمات کریسمس در دیگر کشورها آگاهی دارند و خود را در این جشن ها مشارکت میدهند. این شامل دیدن تزئینات و نمایش های کریسمسی، تعطیلات سفر به کشور هایی که این جشن را بزرگ میگیرند و خرید هدایای کریسمسی به منظور تقدیر از دوستان و خانواده است.هرچند کریسمس در ایران رسماً نبوده و محدودیت هایی وجود دارد، اما تأثیرات فرهنگی و تجاری جهانی این جشن را در جوامع کوچکی در داخل کشور دیده می شود. همچنین، برخی از مسیحیان ایرانی از جمله اقوام ایلامی و ارمنیان که جمعیت کمتری را تشکیل می دهند، در خانه خود شب کریسمس را جشن میگیرند و شام خانوادگی و مراسم هایی را برگزار میکنند که به تراث و آداب مسیحی پایبند هستند.در ادامه این مقاله از سایت مجله آنلاین به معرفی جشن کریسمس و چگونگی برگزاری آن میپردازیم.
کریسمس چه روزی است؟
کریسمس در روز ۲۵ دسامبر (۴ دی) است. که به مناسبت تولد عیسی مسیح در تقویم میلادی جشن گرفته می شود. همچنین، سال نو میلادی در روز ۱ ژانویه آغاز می شود. تعطیلات کریسمس و سال نو در بسیاری از کشور های دنیا برای مدتی از تاریخ ۲۵ دسامبر تا روز ۲ ژانویه ادامه پیدا میکنند. مدت این تعطیلات نیز در کشور های مختلف ممکن است متفاوت باشد و حدود ۱۰ تا ۱۲ روز یا ۵ تا ۶ روز باشد.
اداب رسوم و نماد کریسمس چیست؟
هر کشوری به روش خودش کریسمس را جشن میگیرد. در این بخش، به برخی از مهم ترین آداب و رسوم کریسمس اشاره خواهیم کرد.
درخت کریسمس: درخت کریسمس،معروف ترین نماد این جشن است. اکثراً از درختان کاج و صنوبر برای ساختن درخت کریسمس استفاده می شود، اما در سال های اخیر، استفاده از درختان پلاستیکی نیز رواج یافته است به منظور حفظ محیط زیست. درخت کریسمس نماد مقاومت در برابر زمستان، سلامتی و زندگی بوده و این درخت را در جای دنجی از خانه قرار می دهند و با وسایل مختلف مانند توپ ها، برق های روشنایی و آویزهای تزئینی آن را تزئین میکنند. همچنین، در بالای درخت معمولاً یک ستاره یا فرشته قرار داده میشود، به عنوان نشانه ای از نور آسمانی که در زمان تولد عیسی مسیح در مکان به دنیا آمدنش مشاهده شد.
هدایای کریسمس و جوراب های بزرگ: یکی از جدایی ناپذیر های جشن کریسمس است.اعضای خانواده به هم هدایه می دهند و آنها را زیر درخت کریسمس قرار میدهند. همچنین، بچهها جورابهای بزرگی را برای بابانوئل قرار میدهند تا امیدوار باشند بابانوئل در شب کریسمس هدایا را در جورابشان قرار دهد.
بابانوئل: شخصیتی معروف در جشن کریسمس است. او از نیکلاس قدیس، یک کشیش مسیحی، الهام گرفته شده و با لباس قرمز و ریش سفید، در داستان های کریسمس نقش دارد.
خوراکی های کریسمس
هیچ مراسم و آیینی بدون خوراکی ها و غذاهای ویژه خودش تکمیل نمیشود. خوردن وعده های غذایی در کنار خانواده و دوستان، رنگ و بوی صمیمیت را به جشن کریسمس می دهد. در هر کشوری، غذا های متفاوتی برای جشن کریسمس پخت میشود، اما در ادامه با معروفترین خوراکیهای کریسمسی آشنا خواهید شد.
رسوم خوراک بوقلمون: خوراک بوقلمون هم در سفره های مراسم شکرگزاری و هم در وعدههای غذایی کریسمس دیده و خورده میشود. مثلاً در ایتالیا، ماهی و در اتریش و آلمان، گوشت بره، و در فرانسه، صدف بهعنوان غذای کریسمسی بر سر سفرهها سرو میشوند.
نان زنجبیلی: معروفترین خوراکی کریسمس است. این نان با استفاده از دارچین، عسل، جوز، شکر و زنجبیل، در قالب آدمک درست میشود. شاید به خاطر آدمک زنجبیلی در فیلم شرک، این خوراکی بهخاطر شما آشنا باشد.
آبنباتهای عصایی: یکی از خوراکیهای کریسمسی مورد علاقه بچهها است و طعم نعنا دارد و شکل عصا است.این آبنباتها، برای کودکان جذاب است و میتوانید این آبنباتها را هرجایی که بخواهید پیدا کنید.
کوکیهای کریسمسی: با استفاده از قالبهای نمادهای کریسمسی، مثل درخت و بابانوئل، و با رنگهای سبز و قرمز درست میشوند. این کوکیها خوشمزه و متنوع هستند.
کریسمس در ایران
در ایران، کریسمس به طور معمول همزمان با شب یلدا و بلندترین شب سال جشن گرفته می شود. در این روزها، هم احساسی و هم فضای یلدا و سال نوی میلادی به همراه است. مسیحیان و ارامنه ایرانی این روز را در مناطق مختلف و شهرهای بزرگ مانند تهران، اصفهان، ارومیه و تبریز جشن میگیرند.
حال و هوای کریسمس در تهران
در تهران بسیاری مغازه های خیابان میرزای شیرازی به دلیل برگزاری جشن کریسمس جذابیت دارد. در روزهای نزدیک به کریسمس، این خیابان با تزئینات جذاب مغازهها، فضای کریسمسی خود را به شهر نمایان میکند.ارامنه در محله های مختلف تهران زندگی میکنند. محله های ارمنی نشین تهران از جمله مجیدیه، نارمک و ونک هستند. بخشی از محله ونک به نام آرارات شناخته می شود و شامل گورستان ارمنیان، قلعه ارامنه و کلیسای میناس است که برنامه های ویژهای در شب کریسمس در باشگاه آرارات برگزار میشود. اگر از خیابان کریمخان عبور کنید، به کلیسای سنت سرکیس خواهید دید. همچنین در اطراف خیابان کریمخان، تعداد زیادی از ارامنه همچنان جشن کریسمس را به تهران زمستانی گرمی و نشاط میبخشند.
در آخر
در ایران، جشن کریسمس به طرق مختلفی برگزار میشود. این جشن با ترکیب عناصر فرهنگی مسیحیت و ایرانی در ایام تقریباً همزمان با شب یلدا و بلندترین شب سال، یعنی آخرین شب از سال قمری، برگزار میشود. مسیحیان و ارامنه ایرانی این روز را با جشنهای خاص و مراسم دینی در مناطق مختلف و شهرهای بزرگ مانند تهران، اصفهان، ارومیه و تبریز جشن میگیرند. در این جشنها، کلیساها و مراکز مذهبی تزئین شده و مراسم معنوی و دعاهای خاصی صورت میپذیرد.همچنین، در بسیاری از شهرها و بخصوص در بین جوانان، کنسرتها، نمایشگاهها و فستیوالهای مختلفی همزمان با کریسمس برگزار میشود. این رویدادها شامل موسیقی برجسته، نمایشهای موسیقیایی، فروشگاههای بزرگ و برنامههای تفریحی متنوع است.همچنین، بسیاری از خانوادهها هم در این روز، با گردهمایی و سفرههای پر از خوراکیهای خاص و کیکهای مختلف، جشن کریسمس را جشن میگیرند. این شامها در کنار لحظات خاص خانوادگی و تبادل هدایا، انسانها را به یادبودهای دوستانه و احساس همبستگی با دیگران میبرد. به طور کلی، در ایران، کریسمس به عنوان یک روز جشن و تعامل فرهنگی با فضای یلدا و سال نوی میلادی به همراه است و به عنوان یک فرصتی برای ابراز احترام و همبستگی میان اقوام و فرهنگهای مختلف استفاده میشود.